Religieus zilver

Religieus zilver 

In de middeleeuwen werkten bijna alle zilversmeden voor kerkelijke instellingen.

In de eeuwen die volgden gingen de zilversmeden voor een gilde werken maar de kerken bleven grote afnemers van zilverwerk. Zilveren kerkkandelaars, oliedoosjes, bijbels met zilveren sloten, avondmaalbekers, miskelken, monstrans, zilveren doopvonten, ex voto's, collecte zakken met zilveren monturen, zilveren jatten, zilveren menorah en er is nog veel meer diversiteit in religieus zilver.

Toont 1 - 9 van de 9 items
    Toont 1 - 9 van de 9 items

    Religieus zilver 

    Het religieuze zilver is in te delen in drie categorieën; 1) Zilver gebruikt bij de Protestantse eredienst. 2) Zilver gebruikt in de Rooms - Katholieke eredienst. 3) Zilver gebruikt in de Joodse eredienst. Dit zilver wordt meestal Judaica genoemd.

    1) Zilver in de Protestantse eredienst

    In de Protestantse eredienst bestaat het kerkzilver voornamelijk uit het avondmaalzilver. Een zilveren avondmaalstel bestaat uit één of meerdere platte borden. Het vaak grotere bord is bedeold voor lange repen witbrood terwijl op de kleinere borden het gebroken brood ligt. Verder hoort er een grote zilveren schenkkan bij, die bedoeld is als voorraadvat voor het vullen van de zilveren avondmaalbekers. Meestal zijn er 4 of 6 zilveren avondmaalbekers in de set. 

    2)Zilver in de Rooms- Katholieke eredienst

    Het zilver uit de Rooms - Katholieke eredienst omvat een groot aantal zilveren voorwerpen welke dienen voor de inrichting van de kerk; het altaar, kandelaars en tabernakel, deels voor de misviering en zilver gebruikt voor de processies ; kruizen, staven etc en de zilveren wijwatervaten voor thuis. Een volledige opsomming van de zilveren voorwerpen wordt te lang maar toch de belangrijkste op een rij;

    De zilveren kelk (calix)

    , de zilveren kelk bestaat uit verschillende onderdelen met een eigen naam zoals de ronde schotel die de kelk af dekt, de pateen. Deze pateen wordt ook gebruikt om de hostie uit te delen. De kelk wordt door de priester gebruikt voor de wijn die geconsacreerd wordt, waardoor het onder behoud van zijn uiterlijke verschijningsvorm verandert in het bloed van Christus. De kom van de kelk de zogenaamde cuppa is aan de binnenzijde verguld uit eerbied voor dit verschijnsel.

    De zilveren pyxis

    , is een zilveren doosje waarin de geconsacreerde hostie, het brood, werd bewaard en eventueel vervoerd. Vooral bij het bezoeken van zieken en stervenden werd de pyxis meegenomen vaak in combinatie met een zilveren chrismatorium, een zilveren doosje/houder om de heilige oliën in te bewaren. 

    De zilveren ciborie

    De zilveren ciborie werd gebruikt om de hostie in de kerk in te bewaren en om de hostie uit te delen tijdens de communie. De zilveren ciborie lijkt op de kelk maar heeft een deksel die meestal bekroond is door een kruis.

    De zilveren monstrans

    In de zilveren monstrans werden de geconsacreerde hostie aan de kerkbezoekers getoond. Meestal staat de monstrans op het altaar, het zijn zilveren pronkstukken.

    De zilveren ampullen

    De wijn, die in de kelk is geschonken, wordt verdunt met water. Op het altaar staan daarvoor twee kannetjes, de ampullen, die water en wijn bevatten en aangeduid met de letters A van aqua en V van Vin/wijn. Soms staan de zilveren ampullen op een blad, het zilveren ampullenblad.

    Het zilveren wierookvat of wierookscheepje

    Bij diverse kerkelijke plechtigheden zoals begrafenissen wordt wierook gebrand. Deze wierook wordt in het wierookvat op houtskool verhit. De wierrookkorrels worden bewaard in een wierookscheepje. Dit vat in de vorm van een schip, staat altijd op een voet en heeft een scharnierende deksel. 

    De zilveren altaarschel

    De zilveren altaarschel wordt gebruikt om gelovigen te attenderen op het begin van de offerande, de consecratie en de communie.

    Het zilveren wijwaterbakje

    Het zilveren wijwaterbakje is een bakje waarin gewijd water voor rituele handelingen wordt opgeslagen. Het wijwaterbakje wordt zowel in de kerk als thuis gebruikt.

    3) Zilver in de Joodse eredienst

    In de Joodse eredienst zijn de zilveren voorwerpen talrijk en zeer divers in uitvoering. Bovendien komen deze voorwerpen nog onder verschillende benamingen voor, afhankelijk van de sjevardische dan wel askenasische herkomst. Een korte omschrijving van een aantal Joodse voorwerpen;

    De zilveren specerijbus

    De specerijtoren wordt gebruikt bij het eindigen van de Sabbath. Voordat de Havdallahkaars wordt gedoofd met een scheutje wijn uit een kiddoeshbeker, ruikt de synagogeganger aan de specerijentoren, die gevuld is met een mengsel van welriekende kruiden waaronder nootmuskaat. De bus wordt ook wel Besamindoos genoemd.

    Zilveren Kiddoesbeker

    De zilveren bekers komen veel voor in diverse vormen. Uit deze kiddoesbeker wordt de wijn gedronken bij het Sabbathmaal nadat de beker is gezegend door de oudste man of de rabbi.

    De zilveren etrogdoos

    Deze etrogdoos werd gebruikt als bewaarplaats voor de etrog, een soort citroen die wordt gebruikt bij het looghuttenfeest, een oogstfeest. 

    De Thorahouder

    Een houten, met zilver beslagen kist om de Thorarol in op te bergen.

    De zilveren Menorah

    De zilveren menorah is een zevenarmige kandelaar die in de synagoge een vaste plaats heeft bij het altaar.

    De zilveren Chanoeka

    Een achtarmige zilveren kandelaar. De kandelaar wordt gebruikt op het Chanoekafeest bij de inwijding van de tempel. Het Chanoekafeest duurt acht dagen.

    De zilveren jat

    Een aanwijsstok gebruikt bij het voorlezen van de Thorarol om deze niet te beschadigen of te ontheiligen door aanraking met de vingers.

    Het zilveren Thoraschild

    De Thorarollen worden opgeborgen in de heilige ark.