Delen

Damasceren

Damasceren, een versieringstechniek op staal

Bij damasceren wordt een patroon uit staal gesneden en ingelegd met goud en/of zilver. Het is een techniek die al in het oude Egypte werd gebruikt, ver voor onze jaartelling.

Damasceren in Toledo bij Zilver.nl

(In het Spaanse Toledo wordt het damasceren nog steeds met de hand gedaan, privé foto)

Toledo

De naam damasceren is afgeleid van de stad Damaskus waar door ambachtslieden prachtige stukken werden gemaakt. Vele eeuwen later kwam de techniek naar Europe. De Spaanse stad Toledo werd het belangrijkste centrum voor het damasceren. Op het onderstaande naaischaartje met damasceerwerk staat de naam Toledo.

Naaischaartje uit Toledo met damasceerwerk

Ook in Nederland komen we uit de 19e eeuw zilverwerk tegen met stalen heften of schaarpunten die zijn gedamasceerd. Deze stalen knipgedeelten van scharen zijn vaak gebruikt aan zilveren handvatten van Schoonhovense zilversmeden.

Borduurschaar met Nederlands zilver en gedamasceerd staal

Ook van de Amsterdamse zilversmid familie Lintveld zijn we meerdere voorwerpen tegengekomen met een zilveren heft in combinatie met gedamasceerd staal zoals:

  • Een champagnehaak
  • Een voorsnijcouvert
  • 3 Delig pasteicouvert waarvan de schep en de vork zijn gedamasceerd maar de vleesvork niet

Het is niet bekend waar de Nederlandse zilversmeden dit gedamasceerde staal bestelden misschien wel in Toledo. Misschien maakten ze het zelf of was er een ambachtsman in Nederland maar daar weten we helaas (nog) niks van.

Antiek zilver pasteibestek met gedamasceerd staal bij Zilver.nl

Damasceren, een kunst

Het damasceren is een uiterst kieskeurig werk want de ambachtsman kerfde het patroon met behulp van diverse gereedschappen het patroon uit het stalen oppervlak. Daarna gaat hij beginnen met het invullen van het patroon met goud en/of zilver.  Met een drijfijzer wordt het inlegwerk vervolgens vastgezet op de ondergrond. Hierna volgt het blauwen, de plaat wordt ondergedompeld in een bad van natronloog en kaliumnitraat op 800 graden. Dit geeft het patroon de mooie diepzwarte kleur. Hierna worden de patronen gegraveerd en gepolijst.

Damasceren is naar onze mening een kunst, alle kleine details, de prachtige figuren meer dan mooi, jammer dat het staal vaak wat roestig is geworden in de loop der eeuwen en zo de afbeeldingen heeft aantast.

Pasteischep zilver met staal gedamasceerd bij Zilver.nl

Gedamasceerd vissen patroon

Details van het pasteicouvert van Lintveld met gedamasceerde stalen schepgedeelten.

Er werden en worden ook sieraden gemaakt met damasceerwerk 

Sieraden uit Toledo met damasceerwerk

Privé foto.

Meer lezen over damasceren dat kan, een heel leuk stukje is:

Patronen op goud en staal

Lees in ons blog over de verschillende versieringstechnieken op zilver:

Zilver bewerken en versieren: hoe gaat dat in zijn werk?

Bekijk ook onze collectie:

Antiek klein zilver

Divers zilver schepwerk