In Nederland hebben we talloze geweldige vakmensen en ook wereldberoemde zilversmeden, waar Johannes van der Lely er één van was. Deze zilversmid woonde in Friesland en leefde van circa 1674 tot ongeveer 1750 zijn meesterteken was in gebruik van 1695 tot 1749. Hij heeft indruk gemaakt met zijn prachtige zilveren creaties, waarvan een aantal nog altijd in grote Nederlandse musea te zien is. Zijn zilveren werken zijn dan ook geliefd bij talloze verzamelaars.
Zilveren wierookvat gemaakt door Johannes van der Lely te Leeuwarden in 1714, Collectie Het Rijksmuseum
Als een zilversmid uit de zeventiende en achttiende eeuw is het niet gek dat Johannes van der Lely zich vooral liet inspireren door de trends uit die tijd. Daarom is een groot deel van zijn werk gebaseerd op Lodewijk XIV-stijl. Dit is een barokke stijl, waar veel decoraties en opvallende versieringen centraal stonden. Symmetrie was ook belangrijk en de zilveren objecten moesten er zo weelderig mogelijk uitzien. Deze stijl was natuurlijk te danken aan koning Lodewijk XIV, die alleen het mooiste, duurste en beste in zijn paleis wilde hebben.
De werken van Johannes van der Lely zijn niet alleen te herkennen aan zijn uitstekende vakmanschap. Hij heeft namelijk ook een opvallend meesterteken dat hij in zijn zilverwerken verwerkte. Dit meesterteken was een Franse lelie binnen een wapenschild, met daarboven een kroon die is versierd met een parelrand. Door de jaren heen is dit meesterteken lichtelijk veranderd, waardoor experts gemakkelijk kunnen achterhalen in welke periode het werk van Johannes van der Lely gemaakt is.
Zilveren theepot en een zilveren mosterdpot beide gemaakt door Johannes van der Lely te Leeuwarden in 1726 te zien in het Fries Museum beide uit de Ottema-Kingma Stichting
Als zilversmid maakte Johannes van der Lely vrijwel alles uit zilver. Hij hield zich nauwelijks bezig met sieraden, maar creëerde mooie zilveren objecten voor de rijken. Door de jaren heen heeft hij onder andere zoutvaatjes, geboortelepels, theebusjes en brandewijnskommen gemaakt. Een deel van zijn werk was ook bedoeld voor leden van de katholieke kerk. Zo maakte hij kerkzilver en houders voor relikwieën. Ook wierookhouders maakten deel uit van zijn werk.
Meer lezen over Fries zilver;
Zilverstudie van de Hr. Jan Schipper
In 2014 is er prachtige set van 3 boeken over Fries Zilver verschenen met heel veel duidelijke foto's en omschrijvingen: Fries Goud en Zilver. isbn nummer; 978-90-5615-322-9 meer dan de moeite waard!
Bekijk ook onze collectie: