Het woord 'juwelier' verwijst zowel naar de persoon die in juwelen handelt, de juwelenhandelaar, als naar diens winkel, de juwelierszaak. Die handelspanden verschijnen in Nederland vooral vanaf de 17de eeuw, de zogenaamde Gouden Eeuw: een periode waarin de grote rijkdom van het land en zijn bewoners getoond mag worden.
De juwelier zoals wij die nu kennen, een winkel met een brede etalage vol juwelen, bestaat pas 200 jaar.
Gravure uit 1854 van Canfield Brothers & Co te Baltimore
De vroegste juwelenverkopers zijn edelsmeden (goudsmeden, zilversmeden), die hun juwelen maken op bestelling van vooraanstaande kooplui, adelen en koningshuizen. Goudsmid en juwelier behoren tot de oudste beroepen ter wereld. Van een winkel met een vitrine en voorraad is nog geen sprake, de eerste juwelierszaken zoals wij ze nu kennen met een etalage verschijnen pas rond 1800. De edelsmid blijft in de eerste plaats een metaalbewerker gespecialiseerd in edelmetalen, zoals goud, zilver, en platina.
Als ambacht is de smeedkunst overigens veel ouder dan de 17de eeuw. De vroegte vondsten van (gouden) sieraden dateren al van in het Neolithicum. Eens het bronzen tijdperk en de kunst van het brons gieten intreedt, explodeert de ontwikkeling van het ambacht.
In Europa piekt het vak zo voor het eerst in de Middeleeuwen, vanaf de 12de eeuw -- met name in de Nederlanden. Smeden zijn dan vaak nog monniken, die werken vanuit hun abdij. Regio's zoals het Maasland, het Rijnland en het Prinsbisdom Luik trekken de kar. Reinder van Hoei slaagt er hier als een van de eersten in om een vrijstaand, levensecht, expressief beeld te creëren. Zijn doopvont voor de Sint-Bartholomeüskerk in Luik wordt nog steeds gezien als een hoogtepunt van de Maaslandse kunstnijverheid. Met reliekhouders, kruisen en andere religieuze ornamenten in zilver of verguld koper worden ook smeden zoals Hugo van Oignies en Nicolaas van Verdun gerespecteerd. Technieken als reliëfvorming, filigrain en bruinvernis worden ontdekt, naast (de zetting van) bergkristallen, edelstenen en gemmen. Bekende werken zijn onder andere de Noodkist van Maastricht en het Mariaschrijn van Aken.
Winkels waar men juwelen die al gemaakt waren kon uitzoeken verschenen pas in de 18e eeuw. Voor de veel simpelere dagjuwelen en snuisterijen kon men al wel eerder terecht in galanterie winkeltjes. In Amsterdam komt de juwelierszaak van Spyer al vanaf 1729 voor in de bewaard gebleven gegevens. Bonebakker juweliers bestaat al sinds 1792.
Old Memories juwelier en antiquairs is opgericht in 1991 door Ursula Boonstra de Jonge en Michel de Jonge en gevestigd in Broek in Waterland.
Lees meer over:
De juwelier en zilverwinkel in Broek in Waterland
Bekijk ook onze collectie:
Lees ook in ons blog: