𝕏 Deel op X Delen Delen

Zilveren malienkoldertasjes en buidels – van ridderkappen tot damebeursjes

Zilveren malienkoldertasjes en buidels zijn elegante accessoires met een verrassend stoer verleden. Ze danken hun structuur aan de malienkolder, het ringpantser dat ridders droegen ter bescherming in de Middeleeuwen. Eeuwen later werd deze techniek herontdekt en getransformeerd tot verfijnde damesaccessoires – eerst met de hand, later ook machinaal vervaardigd.

⚔️ Oorsprong: van ridderharnas tot vrouwenhandtas

De malienkolder (ook wel maliënkolder genoemd) was een beschermend kledingstuk uit metaal, gemaakt van duizenden met de hand in elkaar gezette ringetjes. In de 18e en 19e eeuw raakte deze techniek opnieuw in zwang, maar dan niet op het slagveld – in plaats daarvan werd het verwerkt in portemonnees, beursjes en elegante tasjes.

Vroege beursjes rond 1800

In Nederland zijn er al rond 1800 beursjes gemaakt van een handgeknoopt net of geweven metalen draadwerk dat sterk doet denken aan een fijne malienkolder. Deze vroege beursjes werden vaak gedragen aan een chatelaine of aan de ceintuur, en waren bedoeld om muntgeld in op te bergen.

Kenmerken van deze vroege beursjes:

• Ze zijn vaak klein en langwerpig van vorm

• Handgemaakt van zilverdraad of metaaldraad, met fijne schakel- of netstructuren

• Afgewerkt met zilveren monturen en soms versierde sluitingen

• Soms versierd met kwastjes of gedraaide draadornamenten

Deze sierlijke beursjes zijn zeldzaam en geliefd bij verzamelaars van vroeg 19e-eeuws zilver.

De opkomst van de zilveren avondtas

In de late 19e en vroege 20e eeuw ontstonden de meer herkenbare zilveren malienkoldertasjes: soepel vallende tasjes van machinaal of met de hand gemaakte metalen schakels, vaak van zilver. Ze waren geliefd als avondtasjes tijdens chique gelegenheden.

Typische kenmerken:

• Beugelvormige sluitingen, vaak rijk gegraveerd

• Een tasdeel van zilveren ringetjes of kettingstructuur, soms met ingeweven motieven

• Handgrepen of draagkettingen

• In sommige gevallen een voering van zijde of fluweel

• Zilvermerken uit Nederland, Duitsland, Oostenrijk, Frankrijk of Engeland

Deze tasjes combineerden stijl met functionaliteit: er paste een poederdoosje, spiegeltje of wat muntgeld in – precies genoeg voor een avondje uit.

Ambachtelijk vakwerk

Het vervaardigen van een malienkoldertasje – vooral de oudere handgemaakte exemplaren – vereiste veel vakmanschap. Elk ringetje werd met de hand in het andere geschakeld, soms met ingewikkelde patronen of details. De latere, machinale exemplaren zijn vaak net zo sterk, maar iets uniformer van structuur.

Verzamelwaarde en erfgoed

Zilveren malienkoldertasjes en buidels zijn tegenwoordig geliefde verzamelobjecten. Ze combineren geschiedenis, mode en metaalbewerking op een unieke manier. Vooral de beursjes uit de vroege 19e eeuw zijn zeldzaam en vertellen een mooi verhaal over draagcultuur en zilvergebruik in Nederland.

Let bij het verzamelen op:

• Zilverkeuren en meestertekens voor datering en herkomst

• De staat van de schakelstructuur en het montuur

• De aanwezigheid van originele sluitingen of voering

• Stijlkenmerken die wijzen op herkomst (bijv. Nederlandse eenvoud vs. Oostenrijkse of Franse decoratie)

Bij Zilver.nl vind je regelmatig deze bijzondere tassen en buidels in onze collectie antiek en vintage zilver. Een tastbaar stukje geschiedenis, waarin de stoere geest van de riddertijd en de elegantie van de belle époque samenkomen.

• Terug