𝕏 Deel op X Delen Delen

Zilveren reisnecessaires – luxe en functionaliteit voor de reiziger van vroeger

In de 17e, 18e en 19e eeuw reisde men anders dan nu, maar wie het zich kon veroorloven, deed dat wel in stijl. Voor welgestelde reizigers werden er verfijnde zilveren reisnecessaires gemaakt: compacte, elegante sets met persoonlijke verzorgingsartikelen, hulpmiddelen en luxevoorwerpen voor onderweg. Deze bijzondere objecten zijn vandaag de dag geliefde verzamelstukken én tastbare herinneringen aan een tijd waarin elegantie en functionaliteit hand in hand gingen.

Wat is een reisnecessaire?

Een reisnecessaire (van het Franse nécessaire de voyage) is een samengestelde set met benodigdheden voor toilet, verzorging of schrijven, handig verpakt in een doosje, etui of reiskist. In plaats van wegwerpartikelen of plastic flesjes, bestond een 18e-eeuws necessaire uit fraai bewerkte voorwerpen van duurzame materialen zoals zilver, kristal, ivoor, leer en edelhout.

De zilveren onderdelen waren vaak het pronkstuk van de set – vakkundig gegraveerd, gehamerd of voorzien van familiewapens, initialen of fijn filigrain.

Inhoud van een zilveren reisnecessaire

Afhankelijk van de periode en de eigenaar konden zilveren reisnecessaires het volgende bevatten:

• Zilveren parfumflesjes met glazen binnenwerk

• Zilveren poederdoosjes en zalfpotjes

• Kammetjes met zilveren handgreep

• Nagelvijltjes, pincetten en schaar met zilveren grepen

• Scheerbekers en scheermesjes

• Schrijfbenodigdheden, zoals een zilveren inktpot, zandstrooier en pen

• Garnituur voor naaien of borduren – vaak in damestassen

• Reisbestek of eetgerei in zilver, soms inklapbaar

De inhoud was vaak slim ontworpen zodat alles precies in een bijpassend kistje of etui paste, gevoerd met fluweel, zijde of leer.

Geschiedenis en ontwikkeling

• In de 17e eeuw verschenen de eerste luxe reisnecessaires aan de Europese hoven. Ze waren nog relatief groot, rijk gedecoreerd en bedoeld voor vervoer per koets.

• In de 18e eeuw, met de opkomst van de Grand Tour en het toenemende reisverkeer onder de elite, nam de populariteit toe. Vooral in Frankrijk werden meesterwerken gemaakt door beroemde zilversmeden.

• In de 19e eeuw werden de sets handzamer en soms gestandaardiseerd, met naast zilver ook gebruik van verchroomd metaal of vernikkeld koper. Reisnecessaires werden populair bij zowel heren als dames, met gespecialiseerde sets voor bijvoorbeeld toilet, manicure of naaien.

Zilvermerken en herkomst

Veel zilveren reisnecessaires zijn voorzien van meestertekens, stadsmerken en jaarletters, waardoor ze goed te dateren en te herleiden zijn. Bekende centra van productie waren onder andere:

• Parijs (de absolute top in de 18e eeuw)

• Londen

• Wenen

• Amsterdam en Den Haag
  Nederlandse exemplaren zijn vaak iets ingetogener van stijl, maar niet minder verfijnd.

Verzamelwaarde en charme vandaag

Zilveren reisnecessaires zijn vandaag de dag gewilde verzamelobjecten. Niet alleen vanwege de schoonheid en het vakmanschap, maar ook vanwege de verhalen die ze vertellen over reizen, verzorging en luxe door de eeuwen heen. Complete sets zijn zeldzaam, maar ook losse onderdelen – zoals een zilveren reisflesje of naaisetje – worden zeer gewaardeerd.

Wist je dat? In sommige reisnecessaires uit de 18e eeuw zat zelfs een miniatuur klapspiegeltje, parfumflesje én zilveren drinkbeker – allemaal op maat gemaakt voor de adellijke reiziger of reizigster.

Bij Zilver.nl vind je regelmatig bijzondere zilveren reisaccessoires en onderdelen van oude necessaires – van met zorg vervaardigde parfumflacons tot fijn gegraveerde zilveren scheerbekers. Elk stuk is een miniatuur kunstwerk én een venster naar een reizende wereld van lang geleden.

• Terug