Zilveren chatelaines 

Chatelaine, een gordel met gebruiksvoorwerpen

Het woord chatelaine is afkomstig uit het Frans, waar de dame van het kasteel, de chatelaine, een gordel droeg met daaraan de sleutel van het chateau. Naast de sleutel van het huis werden er steeds meer gebruiksvoorwerpen aan de chatelaine gedragen zoals divers naaigerei, geurdoosjes, beugeltasjes en cachets. Chatelaines werden vooral gedragen op het platteland in Europa en in Engeland. De chatelaine met naaigerei noemen we ook wel een tuigje of naaituig.

De zilveren chatelaine of signettenketting 

Mannen op het platteland en in de visserij begonnen met het dragen van kettinkjes met aanhangsels aan hun zakhorloge. Het zakhorloge werd in de broekzak gedragen en de chatelaine met daaraan de horlogesleutel en andere accessoires hing uit de broekzak naar beneden.

Naast de horlogesleutel hingen er allerlei andere bedeltjes aan de kettinkjes die vaak betrekking hadden op het beroep van de drager. Aan de 18e eeuwse zilveren chatelaines zijn we vele verschillende bedels tegengekomen zoals; een zeilschip, een roskam, een manenkam, zilveren muntjes, een cachet, een miniatuur ploeg en meer.

Er zijn drie soorten zilveren chatelaines of signettenkettingen.

1.  Is een platte zilveren chatelaine bestaande uit 3 of 5 zilveren jasseroncolliers die iets voorbij het midden vastzitten aan een plat vierkant plaatje met een afbeelding in de vorm van een bloemenmand, een schip, een boederij, een koe of een knop waaronder korte kettinkjes met daaraan de horlogesleutel en bedels, aan de andere zijde het oog om het zakhorloge aan te bevestigen.
2. Bij de tweede soort zitten de jasseroncolliers samengepakt in één of twee zilveren ronde bollen die verschoven kan worden, aan de boven- en onderzijde zit een ring, de ene voor het zakhorloge de andere voor de horlogesleutel en twee signetten. 
3. Is een kortere versie, een haak met een breed sierornament met eronder 3 a 4 brede schakels met aan de zijkanten vaak nog losse hangers. Vaak hing in het midden het zakhorloge en aan weerszijde een horlogesleutel een een lakstempel. Maar er zijn hele brede exemplaren bekend met aan weerszijde wel 4 kettinkjes met accessoires.

Het verschil tussen een oude en een nieuwe zilveren chatelaine

Het verschil tussen een oude en een nieuwe zilveren chatelaine is natuurlijk te zien aan de zilverkeuren maar er zijn nog andere aanwijzingen. Bij de nieuwe zilveren chatelaine kan de zilveren horlogesleutel niet draaien, dit is dus een sierhanger want hiermee kan het zakhorloge niet worden opgedraaid. Aanwijzing nummer twee zijn de zilveren jasseroncolliers die vroeger altijd per twee ronde schakels aan elkaar vastzaten, bij de nieuwe jasseroncollier zitten alle schakels los van elkaar.

Bekijk ook onze collectie:

Zilver naaigerei