Geen producten
Prijzen zijn incl. btw
Zout
De geschiedenis van het zoutvat, van vroegere tijden waarin het zoutvat een ereplaats had aan tafel tot onze kleine zoutbakjes en strooibusjes.
In een uit 1297 daterende lijst van kostbaarheden uit het bezit van graaf Floris V is sprake van 'ein zulveren soutvat'. Ook in de 15e eeuw zijn er zilveren zoutvaten gemaakt maar er zijn geen voorbeelden bewaard gebleven. Eenvoudige zoutvaten werden in de zestiende eeuw voornamelijk van tin gemaakt, maar er zijn ook zilveren exemplaren die niet als pronkstuk werden gebruikt maar als gebruiksvoorwerp.
Stilleven van schilder Willem Claesz Heda 1635 met een hoog zilveren zoutvat, Collectie Het Rijksmuseum.
(Leuk detail is het in puntrolletje papier links op het bord, de wijze waarop vroeger peper werd geleverd/verkocht)
Het zilveren zoutvat een pronkstuk op tafel
In de 17e eeuw waren zilveren en zelfs gouden zoutvaten vaak grote pronkstukken in de vorm van een nautillusschelp of een schip zoals bij Lodewijk XIV bezat. Hieronder The Burghley Nef, een zilveren schip, een zoutvat gemaakt tussen 1527 en 1528 uit de collectie van het Victoria & Albert Museum. Rechts een zilveren zoutvat gemaakt door de Nederlandse zilversmid Johannes Lutma gemaakt in 1639, een zoutvat waarvan de schaal wordt gedragen door een jongetje dat zit op een dolfijn.
In de loop van de tijd worden de zoutvaten steeds kleiner en worden ze ook in series gemaakt om ze beter te kunnen verdelen over de tafel. In de 19e eeuw worden er veel zilveren zoutvaatjes gemaakt met blauw glazen binnenbakken en later worden er zoutvaten gemaakt met een zilveren voet en een kristallen zoutbak. In de 20ste eeuw worden de zoutvaten, kleine zoutbakjes. In de 19e en 20ste eeuw worden er ook kleine zilveren lepeltjes gemaakt om het zout mee op te scheppen, deze zoutlepeltjes vormen een mooi verzamelgebied.
Verschillende zoutvaatjes, Collectie Het Rijksmuseum
Zout nodig voor de smaak maar ook tegen het bederven
Vanaf de prehistorie werd er al zout gebruikt tijdens de maaltijd. In de eeuwen zonder ijskast was zout hard nodig om het bederven van voedsel tegen te gaan. Ook werden de vele specerijen aan tafel gebruikt om het eten dat op tafel stond, wat niet altijd even vers was, zo te kruiden dat het toch nog lekker smaakte.
Men was er ook al heel vroeg achter dat eten zonder zout onsmakelijk was: ' Geen kock en kan bestaen, geen meyt en weet te koken. So haest als haer het zout of pekel heeft ontbroken".
Bekijk ook de collectie van Zilver.nl:
Antiek zilveren tafelaankleding