Guillocheren is een bekende techniek waarbij een sieraad of een klein luxe voorwerp wordt versierd met fijne lijnen, die meestal spiraal- of ellipsvormig zijn. De lijnen lopen kunstig door elkaar en zigzaggen, zo toont het althans voor het oog. Een patroon guillocheren gebeurt zeer precies: het ontwerp wordt in de meeste gevallen op een voorwerp (van edelmetaal, glas of hout) aangebracht met een speciaal soort graveermachine. Zilveren horloges en snuisterijen voor op de kaptafel werden vaak voorzien van een dergelijk teer en fijn patroon, ze werden dus geguillocheerd.
Gouden doosje met guirlandes, een mosagaten deksel en geguillocheerde zijwanden van goud met emaille gemaakt door Fabergé, Foto van de Royal Collection trust.
De techniek van het guillocheren dateert uit de 19e eeuw. Een guillôche was een moeilijk na te bootsen patroon en werd daarom in de eerste helft van de vorige eeuw ook regelmatig toegepast om vervalsingen te voorkomen. Meer recentelijk wordt guillocheren nog toegepast op bijvoorbeeld de beroemde Fabergé eieren en het is zelfs een techniek die wordt toegepast op bankbiljetten, om potentiële vervalsers te ontmoedigen.
De herkomst van het woord 'guillocheren' is niet met honderd procent zekerheid vast te stellen, omdat de meningen verschillen. Sommige bronnen beweren dat de techniek (en bijbehorend apparaat) is uitgevonden door een Fransman genaamd Guillot, maar onomstotelijk bewijs hiervoor is niet voorhanden. Ook wordt wel gezegd dat de naam komt van het Franse woord 'guilloche', wat 'rozetvorm' zou betekenen. Wat wel zeker is, is dat het apparaat waarop in 1968 patent is verleend om deze patronen mee aan te brengen, ook deze naam draagt.
Ook hofjuwelier Fabergé werkte graag met een geguillocheerde ondergrond waar hij dan emaille overheen maakte waardoor een moiré zijden effect wordt verkregen.
Gouden sigarettenetui geguillocheerd met blauw emaille gemaakt door Carl Fabergé voor koning Edward VII in 1908 voor zijn maitresse Mvr.Keppel, foto van de Royal Collection Trust
Ook op zilver bestek en schepwerk komen we geguillocheerde patronen tegen meestal gemaakt in Rusland. Maar deze twee 1e gehalte zilveren groentelepels met een bijzonder mooi geguillocheerd patroon zijn gemaakt door Fa. Eversbag & Van Outvorst te Amsterdam in 1885.
Zilveren groentelepels met een geguillocheerd patroon, Collectie Zilver.nl.
Bekijk ook de collectie van Zilver.nl: