Geen producten
Prijzen zijn incl. btw
Louis XIV
Lodewijk de veertiende
Louis XIV (Louis Quatorze, Lodewijk de Veertiende) was koning van Frankrijk van 14 mei 1643 tot 1 september 1715, wanneer hij sterft. Zijn geboortenaam is Louis Dieudonné (5 september 1638 - 1 september 1715) en tot zijn bijnamen behoren Louis Le Grand (Lodewijk de Grote) en le Roi Soleil (de Zonnekoning). Met 72 jaar en 110 dagen is hij de langstzittende monarch in de Europese geschiedenis.
Lodewijk XIV, een machtige vorst
Louis' persoonlijke heerschappij over Frankrijk begint in 1661, na de dood van kardinaal Mazarin, zijn eerste minister. In het spoor van zijn voorgangers bouwt hij verder aan een gecentraliseerd Frankrijk, bestuurd vanuit Parijs. Hiervoor elimineert hij de resten van het feodalisme en ontmijnt de gespannen situatie onder Franse aristocraten door een groot aantal edellieden te verplichten in het paleis van Versailles te komen wonen.
Louis wordt zo de machtigste vorst van Europa en weet zijn absolute monarchie bovendien jarenlang te consolideren. De binnenlandse glorietijd wordt doorkruist door 3 grote, internationale oorlogen: de Spaanse Successieoorlog, de Frans-Nederlandse Oorlog (Hollandse Oorlog, Guerre de Hollande) en de Liga oorlog van Augsburg. Deze conflicten bepalen Louis' buitenlands beleid. Daarbij wordt oorlog gezien als de ideale manier om de Franse glorie te vergroten.
De relatie tussen Lodewijk en de Nederlanden uit zich tijdens deze periode dus vooral in de Hollandse Oorlog (1672/78). Voor het "Rampjaar" 1672 steunt Frankrijk de Nederlandse Republiek nochtans in de Tachtigjarige Oorlog, tegen de Habsburgers. Voor Raadspensionaris Johan de Witt is de Franse steun cruciaal voor de internationale veiligheid en in zijn binnenlandse strijd tegen de (koningsgezinde) Orangisten. Frankrijk verleent onder andere steun tijdens de (tweede) Engels-Nederlandse Oorlog (1665/67), maar grijpt de gelegenheid tegelijk ook aan om de Devolutieoorlog te lanceren (1667). Daarmee verovert Louis Franche-Comté en grote stukken van de Spaanse Nederlanden.
Die Franse uitbreidingszucht bedreigt de Nederlandse (economische) belangen. De Witt bezoekt daarom Karel II van Engeland en vormt een diplomatiek front tegen de Fransen. Het leidt tot de zogenaamde Triple Alliance, een verbond tussen Nederland, Engeland en Zweden. Onder druk van de Alliantie en een aantal andere politieke omstandigheden moet Louis gas terugnemen, maar de Nederlandse en Franse noden blijven conflicteren.
Volgens Louis kan de Republiek daarom maar best verslagen worden. Zo kan hij vervolgens meteen ook de Spaanse Nederlanden innemen. Hij koopt de neutraliteit van Zweden af en tekent het Geheim Verdrag van Dover met Karel van Engeland (1670), een frontvorming tegen de Nederlandse Republiek. De invasie van de Republiek volgt in het Rampjaar 1672.
De Hollandse Oorlog wordt uiteindelijk gepacificeerd in de Vrede van Nijmegen (1678). Charleroi keert terug naar Spanje, terwijl Frankrijk Franche-Comté krijgt, Henegouwen en de Vlaamse steden die tot op heden de Noord-Franse grens uitmaken. Het Verdrag markeert het hoogtepunt van Louis' expansie en zet het huis van Oranje voor lange tijd aan het hoofd van een anti-Franse coalitie, die zelfs de Spaanse Successieoorlog (1701/14) zal overleven.
Lodewijk XIV verbouwde Versailles
Lodewijk XIV was de koning die van het jachtslot Versailles, het paleis liet maken zoals we het nu nog kunnen bewonderen. 21 Jaar na de start van de verbouwing konden Lodewijk XIV en zijn gezin het paleis betrekken. In de chicste en ruimste vertrekken, in het hart van het paleis, werden in de mooiste meubels, prachtig zilverwerk, spiegels en tapijten neergezet. Voor de hoge ramen kwamen damasten gordijnen en er hingen overal enorme kronen aan het plafond. Er werd gezegd dat de kasten op Versailles volgepropt waren met zilverwerk en andere kostbaarheden.
Tweehonderd massief zilveren meubelen
Lodewijk XIV laat zijn status graag zien, ook op het gebied van de zilverkunst. In twintig jaar tijd laat hij meer dan tweehonderd massief zilveren meubelen maken door de belangrijkste zilversmeden van zijn tijd. De schatkist van Lodewijk loopt over en zit vol met kilo's zilver en hij wil niets liever dan zijn status als vorst te laten zien en indruk te maken.
Hij besteld zilveren tafels die 350 kilowegen, zilveren spiegels maar er wordt ook een zilveren rand om zijn bed gemaakt die ruim 1000 kilo weegt. De stukken zijn niet alleen zwaar en massief maar zijn ook gemaakt door vakmensen pur sang! Europese koningshuizen die worden uitgenodigd op Versailles kijken hun ogen uit en willen natuurlijk niet achterblijven. Helaas rest er van al dit zilverwerk van Lodewijk XIV niets meer alleen de verhalen. Als Lodewijk verwikkeld raakt in een oorlog bereikt de schatkist al snel te bodem en moeten al zijn zilveren meubels naar de smelt om aan geld te komen.
Versailles, Frankrijk, de koninklijke tafel gedekt met zilver bestek en zilverwerk, hier konden uitverkorenen komen kijken hoe de koning at.
Lodewijk de veertiende stichtte de kunstacademie
Op initiatief van Lodewijk XIV werd in 1648 de kunstacademie opgericht: Academie royale de peinture et de sculpture, waar later de Academie des Beaux-Arts uit voorkwam.
36.000 Werkmensen werkten aan het park
Het park was nog niet klaar daar werd nog met ruim 36.000 man aan gewerkt om het park, de grachten en vijvers tot een oase van rijkdom te maken.
Op Versailles woonden in die tijd ongeveer 5000 edellieden en lagere adel. Hoe verder van de Koning vandaan hoe armoediger de vertrekken, de minste zonder glas in de kozijnen! De stank in en rond Versailles was dan ook vaak niet te harden omdat men zowel binnen als buiten zijn behoeftes deed.
Lodewijk XIV, de Zonnekoning en zijn diamanten
Lodewijk XIV, een kleinzoon van Marie de Medicis, had als bijnaam de Zonnekoning, dat was niet voor niets. Hij verscheen op een bal verkleed als de zon maar ook bij iedere andere presentatie schitterde hij als de zon! Het leven aan het hof werd onder zijn leiding één groot theaterstuk, al zijn handelingen zelfs het opstaan en naar de toilet gaan werden als plechtigheden gezien waarbij sommige hovelingen en gunstelingen mochten toekijken.
Lodewijk XIV beschikte over een grote collectie indrukwekkende diamanten die hij graag liet zien. Toen hij in 1669 de ambassadeur van Turkije ontving droeg hij een rok vol met diamanten met een geschatte waarde van 14 miljoen gulden! Lodewijk XVI blijft diamanten verzamelen zoals de 18 zogenaamde Mazarins diamanten die aan hem werden nagelaten door de Franse kardinaal Mazarin, waarvan een aantal te zien zijn in Het Louvre. Eén van de Mazarin diamanten, 19 karaat, die ook gedragen is door de vrouw van Napoleon is in 2017 geveild bij Christie's en verkocht voor 12,3 miljoen euro. Als die diamant toch eens kon vertellen over zijn belevenissen!
Tussen 1684 en 1686 koopt hij vele diamanten samen goed voor een bedrag van ongeveer 5 miljoen gulden. Hij maakt veel indruk op de andere hoven die Versailles als hun voorbeeld zien.
De saffier van Lodewijk de veertiende
Naast diamanten had Lodewijk de veertiende ook vele half edelstenen waaronder de "Le Grand Saphir" één van de mooiste saffieren ter wereld. De saffier heeft 6 zijden en weegt 135,8 karaat en meet 3,9 x 2,9 cm. Lodewijk kocht de steen in 1669 waarna het onderdeel werd van de Franse kroonjuwelen. Sinds 1796 bevindt de saffier zich in het Museum national d'Histoire Naturelle in Parijs.
De Louis Quatorze stijl
De Louis Quatorze stijl is een barokstijl: zwaar, druk bewerkt en symmetrisch. Daniël Marot was een Franse graveur en architect die de Lodewijk XIV stijl in de Noordelijke Nederlanden introduceerde. Hij was als hugenoot uit Frankrijk gevlucht na de opheffing van het edict van Nantes. In 1709 naturaliseerde hij tot Hollander. Voor stadhouder WillemIII werkte hij aan Paleis het Loo en aan projecten in Engeland. Op zilverwerk is deze stijl te herkennen aan het fijn gestileerde bandwerk, lambrequins, cherups en acanthus bladeren. Vooral Friese zilversmeden hebben veel zilverwerk gemaakt in deze stijl zelfs tot na het midden van de 18e eeuw.
Lees ook;