Delen

Opaal, betoverend mooi

De naam opaal is afgeleid uit het Sanskriet en betekent edelsteen. De Griekse afleiding hiervan is het woord opallios wat 'verandering van kleur' betekent. Er zijn vele verschillende kleuren opalen, de meeste ervan zijn niet bruikbaar voor sieraden. Alleen de zogenaamde edelopalen zijn geschikt voor het gebruik in sieraden, dit zijn de opalen met het prachtige kleurenspel. Aan deze opalen zijn meestal namen gegeven die naar de kleur verwijzen. De hardheid van opaal is 5,5 -6,5 op de schaal van Mohs.

Gouden ketting zwart opaal, granaat, saffier en emaille Tiffany & Co 1920 Kennisbank Zilver.nl

Gouden collier met zwart opaal, groen granaat, saffier en emaille, Tiffany & Co rond 1920.

De verschillende soorten opaal

  • de wateropaal = een transparante waterachtige opaal
  • rolsteenopaal = een opaal die zo is geslepen dat een deel van het rotsgesteente er nog aanzit
  • oranje vuuropaal = een opaal zonder kleurenspel maar vol van kleur
  • zwarte opaal = de populairste opaalsoort met een donkere achtergrondkleur met een groot kleurenspel
  • boulder opaal = een opaal die zicht samen heeft gevormd met een ijzersteen
  • roze opaal

Boulder opaal gevormd samen met een vuursteen Kennisbank Zilver.nl

Boulder opaal

Geschiedenis van de opaal

Opaal was waarschijnlijk al bij de Romeinen bekent, helemaal zeker zijn de geleerden er niet van. Tijdens de Renaissance werd de opaal zeker al gedragen, hier zijn enkele voorbeelden van bewaard gebleven. Over opaal doen al eeuwen veel verhalen de ronde. Opaal was de steen van het geluk maar hij bracht ook ongeluk! De steen werd gebruikt om oogziekten te genezen en tovenaars gebruikten hem om onzichtbaar te worden! 

In het begin van de 19e eeuw waren opalen erg zeldzaam, pas aan het eind van die eeuwen waren opalen weer in redelijke hoeveelheden beschikbaar. In de Art Nouveau periode zijn opalen veel gebruikt in sieraden en gebruiksvoorwerpen.

Opaal was de lievelingssteen van actrice Sarah Bernhard. Lees meer over deze bijzondere vrouw in het blog: 'De juwelen van Sarah Bernhard"

Art Nouveau haarspeld bezet met opaal en parels Kennisbank Zilver.nl

Collectie Het Rijksmuseum Amsterdam

Waar wordt opaal gewonnen

Op verschillende plaatsen in Australië wordt opaal gevonden en één van de belangrijkste mijngebieden daar is Coober Pedy. De oudste opaal afzetting ligt in Hongarije, het merendeel is er wit opaal. Ook in Mexico wordt mooi opaal ontdekt. In Amerika komt opaal in de staten Idaho en Nevada voor en er komt zwart opaal uit Indonesië maar deze stenen craqueleren te snel. Ook in Ethiopië worden opalen gewonnen. Opalen worden in etappes naar boven gehaald uit de mijnen, ze kunnen de hoge temperatuursverschillen niet aan, als het te snel gaat knappen ze.

Wat is een opaal doublet

Opaal doubletten worden gemaakt door een laag kostbaar echt opaal te plakken op een onderlaag van meestal ijzersteen maar soms ook op een laag van kunststof. Je kunt een doublet meestal snel herkennen door naar de onderzijde van de steen te kijken, is die anders van kleur of zie je een dun laagje van iets anders dan is het een doublet. Een doublet is veel goedkoper dan een 'gewone' opaal.

Er zijn ook opaal tripletten, dit is een laagje opaal met aan de onderzijde een laagje zwart plastic en aan de bovenzijde is de opaal bedekt met een stuk helder kwarts.

Lees meer over opalen in het blog:

Opalen, mysterieus mooi

Bekijk ook onze collectie:

Gouden sieraden