Lang geleden werden alle groene edelstenen smaragd genoemd, bijvoorbeeld ook de blauwgroene edelsteen die wij nu turkoois noemen net als de peridot.
De naam smaragd wordt nu alleen nog gebruikt voor de groene variëteit van het mineraal beril. Alleen de chroomhoudende groene variant mag smaragd genoemd worden. De intensiteit van de groene kleur hangt af van de hoeveelheid chroom, die kan oplopen tot een paar procent van het totale gewicht. De smaragd heeft een even grote waarde als de robijn en mooie grote smaragden kunnen meer kosten dan de beste kleurloze diamanten.
De chemische samenstelling van een smaragd is berillium alluminiumsilicaat met voldoende chroomoxyde en soms een beetje vanadiumoxyde om de kleur groen te kleuren. Niet alle variëteiten van groen beril worden als smaragd geclassificeerd. De hardheid van smaragd op de schaal van Mohs is 7,5 - 8.
In de meeste smaragden zitten zichtbare insluitsels. De zogenaamde jardins (tuintjes) zijn bijvoorbeeld kleine luchtbelletjes of kristalletjes van mineralen of kleine holten gevuld met vloeistof. Deze insluitsels tonen dat de smaragd 'echt' is. Volmaakt zuivere smaragden bestaan wel maar zijn zeldzaam en het zijn meestal kleine stenen.
Smaragden waren duizenden jaren voor Christus al bekend en werden gedragen als amuletten en in sieraden. Er zijn smaragden gevonden in de grafkamers van farao's. Ook in de bijbel wordt de smaragd genoemd.
Smaragd wordt al duizenden jaren gezien als symbool van de wedergeboorte en blijvende liefde. De naam smaragd komt van het Griekse 'smaragdos' wat groene steen of emerald betekent. Deze naam werd in de oudheid voor alle groene stenen gebruikt.
Smaragd heeft altijd mensen betoverd al eeuwen lang. Keizer Claudius liet kledingstukken maken die overdekt waren met juwelen, smaragden en sardonyx. Julius Ceasar verzamelde smaragden omdat ze over geneeskracht zouden beschikken. Cleopatra viel voor de oogstrelende schittering en de diepgroene kleur van smaragd, ze gebruikte de steen om haar schoonheid te benadrukken.
Na de ontdekking van Amerika in 1492 en de daarop volgende verovering van Peru en Colombia, kwamen voor het eerst grote hoeveelheden smaragd naar Europa. Er werd geloofd in de bovennatuurlijke krachten van de smaragd, het breken of verliezen ervan werd gezien als een slecht voorteken. Tijdens de kroning van de Engelse Koning George III viel er een smaragd uit zijn kroon dit werd later als een voorteken gezien van zijn latere geestesziekten.
Grote smaragden die ooit gevonden zijn, zijn de Marcial de Gomar Star, een ster smaragd van 25 karaat en de La Gloria van 887 karaat die beide gevonden zijn in een scheepswrak uit 1622. In 2018 is er in Zambia een smaragd van meer dan een kilo gevonden, 5655 karaat, de steen is gedoopt tot 'Leeuwensmaragd'.
Tot de late middeleeuwen waren smaragden zeldzaam en kostbaar. Ze werden maar op twee plaatsen gevonden; de Cleopatra mijn vlakbij de Rode Zee in Egypte en in het Habachtal, bij Salzburg in Oostenrijk. Ook werden smaragden eeuwenlang gewonnen in de Oeral, Rusland. Pas in de zestiende eeuw werden de beroemde smaragdmijnen in Colombia ontdekt waar nog steeds de meeste stenen vandaan komen. Maar ook in Brazilië, India, Amerika en Rusland en Europa worden smaragden gevonden.
Van de Aziatische landen is Afghanistan een legendarische vindplaats van mooi smaragden en nog steeds komen er prachtige stenen hiervandaan op de markt. Afrika is ook een belangrijke smaragdproducent en levert veel stenen aan de wereldmarkt. Ghana, Madagaskar, Mozambique, Nigeria, Tanzania, Zambia en Zimbabwe leveren allemaal smaragd. De best gekleurde stenen komen uit Zimbabwe.
De koninklijke familie heeft ook verschillende juwelen in haar bezet met zeer fraai smaragden. Ze zijn voor een groot deel afkomstig van Wilhelmina van Pruisen, de vrouw van stadhouder Willem V. Een prachtige parure uit haar juwelencollectie bestaande uit een diadeem, broches, een armband en oorbellen is bezet met Colombia smaragden en diamanten. De oranjes hebben nog meer mooi smaragd sieraden in de collectie zoals een vlinderbroche die koningin Maxima als broche draagt maar ook als speld in haar, haar.
Het Noorse koningshuis bezit een prachtige smaragd parure, het diadeem is mogelijk afkomstig van keizerin Joséphine de Beauharnais.
Smaragd is niet zo hard als diamant, maar wel een stuk harder dan glas. Als u een sieraad met smaragd draagt moet u een beetje voorzichtig zijn met scherpe voorwerpen, ook is het aan te raden het sieraad af te doen als u met scherpe stoffen gaat werken. U kunt het sieraad met smaragd schoonmaken in een lauwwarm sopje en het met een zachte tandenborstel schoonmaken. Hierna kunt u het sieraad schoonspoelen en afdrogen.
Bekijk ook onze: