Delen

Cameeën

Een camee is een uit halfedelsteen als agaat, onyx of sardonyx of schelp gesneden voorstelling. De voorstelling is meestal uitgesneden tussen twee lagen in voor een mooi contrast. Bij bijvoorbeeld een gelaagde onyx werd de camee uitgesneden uit de witte laag en diende de zwarte laag als ondergrond. Bij dunne lagen was het zelf mogelijk om drie lagen te gebruiken.

Er zijn cameeën uit de tijd van de Ptolemeeërs, 300 jaar voor Christus, die uit negen lagen bestaan.

Er zijn ook cameeën uitgesneden uit een edelsteen in één kleur zoals citrien of uit bloedkoraal. Het verschil tussen een camee en een intaglio is dat bij een camee de voorstelling 'erop' ligt, en relief, en bij een intaglio ligt de voorstelling in de diepte.

Antieke gouden schelpcameeDiluca horloge met camee wijzerplaat

Belangrijkste kenmerken van camee


- Graveertechniek die wordt toegepast bij edelstenen of schelpen
- Vaak gaat het om antieke sieraden maar in Napels wordt nog steeds camee gesneden
- Zeer geschikt om motieven beter uit te laten komen

Geschiedenis van camee

De eerste cameeën werden al ongeveer 3000 jaar voor Christus in het Middellandse Zeegebied gemaakt. Ook in het Romeinse Rijk werden camee sieraden geproduceerd. Het ging hierbij vooral om graveringen op glas. Ook koraal camee werd veelvuldig gebruikt voor het maken van sieraden. In de renaissance – voornamelijk in de 15e en 16e eeuw – werd de schelp camee razend populair.

Het snijden van een camee uit schelp Kennisbank Zilver.nl

Het snijden van een camee uit schelp door de vakmensen van Cameo Italiano

De schelpcamee

Van oudsher wordt de schelp van de grote zeeslak gebruikt als materiaal voor een camee, de schelpcamee. Vanwege zijn zachtheid is de schelp een perfect materiaal om te bewerken. Bij sieraden uit de renaissance is de ondergrond vaak grijs en het gegraveerde gedeelte dat eruit springt wit. Het kolonialisme zorgde er in de 18e eeuw voor dat nieuwe soorten schelpen in Europa terecht kwamen. Dit opende de weg naar nog meer sieraden creaties.

Tegen 1790 ontstond er een hernieuwde passie voor de klassieke kunst en oudheid, cameeën kwamen weer in de mode en werden net zo gewaardeerd als edelstenen. Cameeën werden gesneden van edelstenen, parelmoer, glas, sadonyx en agaat.

Josephine de Beauharnais, de 1e echtgenote van Napoleon, had een grote voorliefde voor cameeën. Napoleon schonk haar in 1809 een parure van goud met parels en zeven cameeën met mythologische voorstellingen uit de Romeinse oudheid. Door de hernieuwde liefde voor de camee werden oude cameeën opnieuw gezet, zo gaven ze het keizerlijke hof cachet. Ook Koningin Anna Paulowna, de vrouw van Koning Willem II bezat een camee parure. 

De lavacamee

Er zijn ook cameeën gesneden uit lava, deze lavacameeën werden van de 17e tot de 19e eeuw verkocht en gekocht tijdens een "Grand Tour", een rondreis door Europa met Italië als vaste bestemming. Reizigers op deze reis vonden de opgegraven ruïnes van Pompeii een must see. De lavacamee sieraden waren eenvoudig mee te nemen als souvenir en toonden aan dat je een grote reis had gemaakt. Deze lavasteen was eigenlijk kalksteen afkomstig uit de voet van de vulkaan de Vesuvius. De gesneden lava/kalksteen werd in ringen, oorbellen, armbanden, colliers en broches gezet.

Cameesieraden Kennisbank Zilver.nl

Korte uitleg

Camee is een snijtechniek die tegenwoordig weer razend populair is. Naast authentieke camee sieraden zijn er ook veel namaaksieraden in omloop. Echte camee is gemaakt van natuurlijke materialen zoals schelp, steen, koraal of lava. Er wordt met verschillende tinten gewerkt om het motief nog beter op te laten vallen. Ook zijn de gezichten vaak zeer gedetailleerd gegraveerd, waardoor camee een elegante uitstraling heeft. 

Bekijk de collectie antieke camee sieraden van Zilver.nl

Of de nieuwe camee sieraden van Diluca

Lees ook in ons blog:

De camee sieraden van de Familie DiLuca

Koninklijke cameeën