Zilveren bowllepels 

Zilveren bowllepels en punchlepels, luxe serveerlepels

Punchlepels en kruidenwijnlepels worden al gemaakt vanaf de tweede helft van de 18e eeuw. De lepels werden gebruikt om punch, kandeel of kruidenwijn maar ook andere koude en warme dranken uit een 'punch bowl' te scheppen en in een glas of kommetje te gieten. Er zijn punchlepels met stelen van walvisbalein, ebbenhout en pallisanderhout.

Zilveren bowllepels

Bowllepels voor de koude vruchtensalade op sap met of zonder alcohol werden opgeschept met geheel zilveren lepels. In de 19e eeuw werden deze lepels gemaakt zonder of met 1 of zelfs 2 schenktuiten, de stelen gegraveerd in Biedermeier stijl. In de 2e helft van de 19e eeuw begon men met het maken van zilveren bowllepels in bekende bestekmodellen zoals parelrand, Haags lofje en dubbelrondfilet.

Bekijk ook onze collectie: Zilveren aspergescheppen, Zilveren gembercouverts, Zilveren mergboren, Zilveren natfruitscheppen

Antieke zilveren punchlepels

Het maken en drinken van punch kwam in de 17e eeuw vanuit India naar Engeland en weer later naar Nederland. Punch is een woord uit het Sanskrit en betekend 5, punch wordt dan ook gemaakt met vijf ingrediënten: alcohol, suiker, citroen, water of thee en kruiden. Als kruiden werd vaak wat nootmuskaat geraspt met de nootmuskaatrasp en er werden kruiden gebruikt uit de kruidendoos.

Punch werd geserveerd bij feesten en partijen en werden geserveerd in een punch bowl. In Nederland komen we punchlepels tegen vanaf het midden van de 18e eeuw. De lepels hebben een houten of walvisbaleinen steel waarschijnlijk omdat de punch warm werd geserveerd en de stelen van hout niet warm werden. De punchlepels hebben een grote zilver bak die overdwars op de steel zit om makkelijk te puchglazen of kommen te kunnen vullen.

Het schenken van kandeel

De lepels met een houten steel en een zilver bak werden ook gebruikt voor het serveren van kandeel. Kandeel is een warm geserveerde rijnwijn met eierdooiers en suiker geklutst met kaneel, foelie en kruidnagelen. Kandeel was een kraamanijs die werd geserveerd om te vertellen dat de vrouw des huizes zwanger was maar werd ook geschonken bij kraamfeesten. Het is een romig geel drankje wat lijkt op advocaat.

Het verhaal gaat dat de (aanstaande) vader het drankje moest roeren met een pijpje kaneel, dit ritueel zou de boze geesten bij moeder en kind wegjagen. De vader droeg tijdens het ritueel een met kant versierde muts en een gebloemde kamerjas om deze geesten af te leiden! Met de hoge kindersterfte en de vele kraamvrouwen die tijdens de bevalling het leven lieten was alle hulp van bovenaardse krachten hard nodig.

Zilveren lepels met een zeefje

Er zijn ook luxe punch-, kandeel en bowllepels gemaakt met een ingebouwd zeefje waarachter de kruiden bleven hangen en de drank zonder de niet gewenste ingrediënten gedronken kon worden. Ook zijn er losse zilveren zeeflepels en zeefjes bekend, deze hebben kleinere gaatjes dan suikerstrooilepels.

Bekijk ook de collectie: Zilveren specerijschepjes, Zilveren strooilepels, Zilveren zuur & confiturevorkjes